Rhowch eich barn
Llenwch ein holiadur byr fel y gallwn ddefnyddio'ch sylwadau i wella ein gwasanaethau.
Seryddiaeth Gynnar
Y llawysgrif wyddonol gynharaf yn y Llyfrgell, sy'n cynnwys testunau Lladin ar seryddiaeth.
Llyfr Llandaf
Un o lawysgrifau eglwysig cynharaf Cymru (ca. 1150) sy'n croniclo hanes cynnar esgobaeth Llandaf.
De natura rerum
Llawysgrif Ladin o'r 12fed ganrif sy'n cynnwys rhan o draethawd gwyddonol Beda, De natura rerum.
Confirmatio of Henry de Gower
Dogfen femrwn Ladin a grëwyd ar yr 21ain o Fai, 1328, sy’n datgelu amgylchiadau etholiad y Meistr Henry de Gower yn Esgob Tyddewi.
Brut y Brenhinoedd
Campwaith dylanwadol Sieffre o Fynwy, yr Historia Regum Britanniae, wedi ei gyfieithu i’r Gymraeg fel 'Brut y Brenhinoedd'.
Roman de la Rose
Un o lawysgrifau llenyddol prydferthaf cyfandir Ewrop y canol oesoedd.
Cyfraith Hywel Dda
Fersiwn Lladin ar gyfraith Hywel sydd â chyfres o ddarluniau yn y testun.
Llyfr Du Caerfyrddin
Un o'r llawysgrifau Cymraeg cynharaf i oroesi.
Llyfr Aneirin
Un o'r llawysgrifau Cymraeg hynaf a phwysicaf. Mae'n cynnwys 'Y Gododdin', cerdd a briodolwyd i'r bardd Aneirin.
Llawysgrif Hendregadredd
Y casgliad hynaf o waith y Gogynfeirdd (12fed-14eg ganrif).
Llyfr Taliesin
Un o lawysgrifau enwocaf Cymru a rhai o'r cerddi hynaf yn yr iaith Gymraeg.
Llyfr Offeren Great Easton
Llawysgrif gerddorol o ganol y 15fed ganrif sydd wedi'i addurno'n hardd ac a fyddai wedi'i defnyddio mewn oedfaon cyn y Diwygiad Protestannaidd.
Llyfr Offeren Sherbrooke
Llawysgrif gerddorol brydferth sydd yn dyddio o c.1310-1320. Dyma un o’r esiamplau cynharaf o lyfr offeren o darddiad Seisnig.
Brut y Tywysogion
Llawysgrif (ca. 1330) sy'n cynnwys testun llawysgrif cynnar o 'Brut y Tywysogion' yn ogystal â chopi o'r 'Bibl Ynghymraec' a'r gerdd 'Myrddin a Gwenddydd'.
Testun Cymraeg o Gyfreithiau Hywel Dda
Dyma'r llawysgrif gyntaf o Gyfreithiau Hywel Dda yn yr iaith Gymraeg i ni ei digido yma yn y Llyfrgell Genedlaethol.
Llawysgrif Boston o Gyfraith Hywel Dda
Llawysgrif gyfreithiol sy'n dyddio o ail hanner y 14eg ganrif. Fe'i prynwyd gan Lyfrgell Genedlaethol Cymru yn 2012 gyda chymorth hael Cronfa Dreftadaeth y Loteri.
De Consolatione Philosophiae
Copi (c.1380), o gyfieithiad Saesneg y bardd nodedig Geoffrey Chaucer o De Consolatione Philosophiæ (524) gan yr ysgolhaig Anicius Manlius Boethius.
Llyfr Gwyn Rhydderch
Y compendiwm cynharaf o ryddiaith Gymraeg yn cynnwys y fersiwn cynharaf o'r Mabinogi
Chaucer Hengwrt
Hanes un o'r testunau pwysicaf o'r Canterbury Tales gan Geoffrey Chaucer.
Llyfr Oriau Llanbeblig
Llawysgrif o ardal Caernarfon yn amlinellu patrwm o addoliad preifat yn seiliedig ar wasanaethau'r eglwys.
Dafydd ap Gwilym a'r Cywyddwyr
Detholiad o waith Dafydd ap Gwilym, bardd mwyaf adnabyddus yr Oesoedd Canol.
Piers Plowman
Un o'r cerddi enwocaf mewn Saesneg Canol sy'n codi cwestiynau am foesoldeb, diwinyddiaeth, a bywyd y Cristion.
Llyfr Oriau 'De Grey'
Llawysgrif yn amlinellu patrwm o addoliad preifat yn seiliedig ar wasanaethau dyddiol yr eglwys.
Llythyr Pennal
Llythyr wrth Owain Glyndŵr i Siarl VI Brenin Ffrainc yn gofyn am ei gymorth â’i wrthryfel yn erbyn y Saeson. Llun Hawlfraint Archives Nationales, Paris
Compendiwm Saesneg Canol
Un o'r llawysgrifau Saesneg Canol pwysicaf yn y Llyfrgell.
Barddoniaeth Lewys Glyn Cothi
Cyfrol o gywyddau yn llaw'r bardd Lewys Glyn Cothi, sy'n cynnwys cerddi mawl a marwnadau i uchelwyr Cymru.
Beunans Meriasek
Drama fydryddol mewn Cernyweg Canol sy'n adrodd hanes Sant Meriasek o Lydaw.
Llyfr Du Basing
Cyfrol o groniclau Cymraeg, yn bennaf yn llaw y bardd Gutun Owain.
Llyfr Pasiwn y Teulu Vaux
Un o lawysgrifau canoloesol harddaf y Llyfrgell Genedlaethol ac un o'r ychydig sydd yn ei rhywmiad gwreiddiol.
Llawysgrif gan Gutun Owain
Llawysgrif gan Gutun Owain (fl. 1450-98) sy'n cynnwys testunau am feddygaeth ac astroleg.
Brwydrau Alecsander Fawr
Dyma un o lawysgrifau canoloesol harddaf eu haddurn y Llyfrgell. Mae'n cynnwys stori bywyd Alecsander Fawr.
Llawysgrifau canol-oesol eraill sydd ar gael
Llyfr Gwyn Rhydderch Cyfeirnod: Peniarth MS 5 B
Gwyrthiau y Wynfydedig Fair a St Edmund Cyfeirnod: Peniarth MS 14 A
Bucheddau'r Saint, &c. Cyfeirnod: Peniarth MS 15 A
Breuddwyd Macsen Wledig Cyfeirnod: Peniarth MS 16 B
Brut y Tywysogion. Cyfeirnod: Peniarth MS 18 A
A calendar by Gutun Owain Cyfeirnod: Peniarth MS 27 i B
A compendium of texts Cyfeirnod: Peniarth MS 27 ii B
Texts copied by Gutun Owain. Cyfeirnod: Peniarth MS 27 iii B
Cyfraith Hywel Dda Cyfeirnod: Peniarth MS 33 A
Cyfraith Hywel Dda Cyfeirnod: Peniarth MS 34 A
Llyfr Cynog Cyfeirnod: Peniarth MS 35 A
Cyfraith Hywel Dda Cyfeirnod: Peniarth MS 36 A
Llyfr Morgeneu a Chyfnerth Cyfeirnod: Peniarth MS 37 A
Cyfraith Hywel Dda Cyfeirnod: Peniarth MS 38 A
Llyfr Lewys Ysgolhaig Cyfeirnod: Peniarth MS 39 A
Llyfr Calan Cyfeirnod: Peniarth MS 40 A
Statud Rhuddlan Cyfeirnod: Peniarth MS 41 A
Galfridi Monemutensis Historia Regnum Brittannie Cyfeirnod: Peniarth MS 42 A
Liber Historie Gentis Britonum Cyfeirnod: Peniarth MS 43 A
Brut y Brenhinedd Cyfeirnod: Peniarth MS 44 A
Brut y Brenhinedd Geoffrey Cyfeirnod: Peniarth MS 45 A
Brut y Brenhinedd Cyfeirnod: Peniarth MS 46 A
Dares Phrygius Cyfeirnod: Peniarth MS 47 A
Y Cwta Cyfarwydd Cyfeirnod: Peniarth MS 50 A
Proffwydoliaethau Rhys Fardd Cyfeirnod: Peniarth MS 53 A
Llyfr Syr Thomas ap Ieuan ap Deicws Cyfeirnod: Peniarth MS 127 D
Cyfreithiau Cymru ac erfyniadau, [late 15 cent.] Cyfeirnod: Peniarth MS 175
Calendar, [late 15 cent.] Cyfeirnod: Peniarth MS 186
Calendar, 1596 Cyfeirnod: Peniarth MS 187
Y Lucidar, [15 cent., first ¼] Cyfeirnod: Peniarth MS 190
Gwasanaeth y Wynfidedig Fair, [mid 15 cent.] Cyfeirnod: Peniarth MS 191
Testunau meddygol, [15-16 cents] Cyfeirnod: Peniarth MS 204
Ancient laws, Cyfeirnod: Peniarth MS 328
Ancient laws, Cyfeirnod: Peniarth MS 329
Ancient laws, etc., [14 cent.] Cyfeirnod: Peniarth MS 330
The abbey of the Holy Ghost, etc., Cyfeirnod: Peniarth MS 334
Miscellaneous texts, [14 cent.] Cyfeirnod: Peniarth MS 335
De contemptu mundi, etc., [15 cent.] Cyfeirnod: Peniarth MS 336
Medical tracts, [13-14 cents] Cyfeirnod: Peniarth MS 347
Ecclesiastica historia gentis Anglorum Cyfeirnod: Peniarth MS 381 D
Yvain Cyfeirnod: NLW MS 444D