Symud i'r prif gynnwys

Mae darlledu wedi bod yn bwysig iawn i gofnodi cerrig milltir fwyaf arwyddocaol Cymreig yr 20fed ganrif. Dyma glipiau sy’n nodi dylanwad rhai o’r digwyddiadau pwysicaf dros y ganrif ddiwethaf, o foddi cwm Tryweryn a chymoedd eraill ledled Cymru er mwyn adeiladu cronfeydd dŵr yn yr 1960au, i helynt Streic y Glowyr yn yr 1980au, i ddatganoli yn y 1990au, a llawer mwy.

Nodwch fod isdeitlau ar gael ar gael ar rai o'r clipiau, ac rydym wrthi'n gweithio i ychwanegu is-deitlau at y gweddill cyn bo hir.

I bori Archif Ddarlledu Cymru eich hun a dod o hyd i lawer mwy o fideos sy’n gallu cefnogi’ch cwricwlwm, cliciwch y botwm isod. Ar hyn o bryd mae gennym dros 7,000 o glipiau o BBC, ITV ac S4C ar gael ar lein i bawb, a dros 400,000 o glipiau ar gael i’w gweld mewn corneli clip.

https://clip.llyfrgell.cymru/


Cyfweliadau gyda Trigolion Cwm Celyn

Iaith: Cymraeg

Ednyfed Curig Davies yn adrodd o Gapel Celyn yn cynnwys cyfweliadau gyda thrigolion cyn adeiladu cronfa ddŵr Tryweryn. 02/01/1964 Heddiw BBC Cymru Wales

Lleoliad: Capel Celyn, Gwynedd

CLIP Cymru: Cyfweliadau gyda Trigolion Cwm Celyn

Adeiladu Argae Clywedog 

Language: Welsh

Hywel Gwynfryn report on the construction of the Clywedog Dam and the farms that will be drowned. 20/05/1966 Heddiw BBC Cymru Wales

Location: Clywedog, Powys

CLIP Cymru: Adeiladu Argae Clywedog

Film about Nantclwyd, the last farm in the valley after building Llyn Brianne, Carmarthenshire

Iaith: Saesneg

Ffilm o Nantclwyd, y fferm olaf yn y cwm ar ôl creu argae Llyn Brianne, Rhandirmwyn, Sir Gaerfyrddin. 09/01/1973 New Neighbour BBC Cymru Wales

Lleoliad: Rhandirmwyn, Sir Gaerfyrddin

CLIP Cymru: Film about Nantclwyd, the last farm in the valley after building Llyn Brianne, Carmarthenshire

Nan Davies yn trafod gyda Brychan Evans sut yr ymsefydlodd y Cymry yng Nghwm Hyfryd, Patagonia

Iaith: Cymraeg

Nan Davies yn trafod gyda Brychan Evans sut yr ymsefydlodd y Cymry yng Nghwm Hyfryd, Patagonia wrth odre'r Andes. 14/10/1962 Y Gymru Bell BBC Cymru Wales

Lleoliad: Y Wladfa, Chubut, Yr Ariannin

CLIP Cymru: Nan Davies yn trafod gyda Brychan Evans sut yr ymsefydlodd y Cymry yng Nghwm Hyfryd

Nan Davies yn cyflwyno portread o'r Wladfa Gymreig ym Mhatagonia, yr Ariannin.

Iaith: Cymraeg

Nan Davies yn cyflwyno portread o'r Wladfa Gymreig ym Mhatagonia, yr Ariannin. 25/05/1965 Y Gymru Bell BBC Cymru Wales

Lleoliad: Y Wladfa, Talaith Chubut, Yr Ariannin

CLIP Cymru: Nan Davies yn cyflwyno portread o'r Wladfa Gymreig ym Mhatagonia, yr Ariannin.

Stephen Fairclough reports on the Kindertransport which saved the lives of Jewish children (Radio)

Iaith: Saesneg

Stephen Fairclough yn adrodd am y Kindertransport a achubodd fywydau plant Iddewig cyn yr Ail Ryfel Byd ac yn cyfweld â dwy ddynes oedrannus a gafodd eu hachub trwy deithio ar y trenau. 13/02/2019 Eye on Wales: Kinder transportees BBC Cymru Wales

CLIP Cymru: Stephen Fairclough reports on the Kindertransport which saved the lives of Jewish children

 

Nick Palit reporting on polling day for the 1997 Devolution Referendum in south Wales

Iaith: Saesneg

Nick Palit yn adrodd ar ddiwrnod pleidleisio Refferendwm Datganoli 1997 gyda phleidleiswyr yn cyrraedd gorsaf bleidleisio yn Sir Gaerfyrddin, Ron Davies (llafur) yn pleidleisio yng Nghaerffili, Llew Smith (llafur) yn pleidleisio ym Mlaenau Gwent a Jonathan Evans (Ceidwadol) yn pleidleisio yn Llangasty. Cyfweliad gyda'r Athro Eric Sunderland yn ymyl Neuadd y Ddinas, Caerdydd. 18/09/1997 Wales Today BBC Cymru Wales

Lleoliad: Caerfyrddin; Draethen, Caerffili; Blaenau Gwent; Llangasty, Powys; Caerdydd

CLIP Cymru: Nick Palit reporting on polling day for the 1997 Devolution Referendum in south Wales

Glyn Mathias reporting on the announcement that the new Welsh Assembly will be based in Cardiff

Iaith: Saesneg

Glyn Mathias yn adrodd ar gyhoeddiad Ron Davies y bydd y Cynulliad Cymreig newydd yn cael ei leoli mewn un o ddau le yng Nghaerdydd. Cyfweliadau gyda Dafydd Wigley AS (Plaid Cymru), Nigel Evans AS (Ceidwadwyr) a Richard Livsey AS (Democratiaid Rhyddfrydol). 13/03/1998 Wales Today BBC Cymru Wales

Lleoliad: Caerdydd

CLIP Cymru: Glyn Mathias reporting on the announcement that the new Welsh Assembly will be based in Cardiff

Dewi Llwyd yn adrodd ar ganlyniadau Refferendwm Datganoli 1997

Iaith: Cymraeg

Dewi Llwyd yn adrodd ar ganlyniadau Refferendwm Datganoli 1997 gyda'r datganiad yn Wrecsam a Sir Gaerfyrddin. Dathliadau gan yr ymgyrch Ie. 19/09/1997 Newyddion BBC Cymru Wales

Lleoliad: Wrecsam a Caerfyrddin

CLIP Cymru: Dewi Llwyd yn adrodd ar ganlyniadau Refferendwm Datganoli 1997

Report on the first session of the National Assembly for Wales

Iaith: Saesneg

Adroddiad ar sesiwn gyntaf Cynulliad Cenedlaethol Cymru. 12/09/1999 Wales Today BBC Cymru Wales

Lleoliad: Caerdydd

CLIP Cymru: Report on the first session of the National Assembly for Wales

Report on the day's events for the state opening of the National Assembly for Wales 1999

Iaith: Saesneg

Adroddiad ar ddigwyddiadau'r diwrnod ar gyfer agoriad swyddogol Cynulliad Cenedlaethol Cymru. 26/05/1999 Wales Today BBC Cymru Wales

Lleoliad: Caerdydd

CLIP Cymru: Report on the day's events for the state opening of the National Assembly for Wales 1999

Penny Roberts interviews architect Lord Rogers about the new National Assembly for Wales building

Iaith: Saesneg

Penny Roberts yn cyfweld y pensaer yr Arglwydd Richard Rogers am ddyluniad ac adeiladu adeilad newydd Cynulliad Cenedlaethol Cymru. 01/03/2006 Wales Today BBC Cymru Wales 

Lleoliad: Caerdydd

CLIP Cymru: Penny Roberts interviews architect Lord Rogers about the new National Assembly for Wales building

Penny Roberts reports on the official opening of the National Assembly for Wales

Iaith: Saesneg

Penny Roberts yn adrodd ar agoriad swyddogol Cynulliad Cenedlaethol Cymru. 01/03/2006 Wales Today BBC Cymru Wales

Lleoliad: Caerdydd

CLIP Cymru: Penny Roberts reports on the official opening of the National Assembly for Wales

Sioned Jones yn adrodd ar ganlyniadau Refferendwm Datganoli 1997

Iaith: Cymraeg

Sioned Jones reports on the results of the 1997 Devolution Referendum including the declaration in Denbighshire, Gwynedd, Blaenau Gwent, Cardiff and Carmarthenshire. Interviews with Tom Jones, Llew Smith MP (Labour), Howard Davies and Eluned Morgan (Labour). Celebrations following the success of the Yes campaign. 19/09/1997 Newyddion BBC Cymru Wales

Lleoliad: Sir Ddinbych, Gwynedd, Blaenau Gwent, Caerdydd, Sir Gaerfyrddin

CLIP Cymru: Sioned Jones yn adrodd ar ganlyniadau Refferendwm Datganoli 1997

Adroddiad o Flaendulais ar effeithiau cau pyllau glo yn yr 1960au

Iaith: Cymraeg

Adroddiad am Flaendulais ac am effeithiau ar fywyd mewn pentref glofaol adeg cau pyllau glo yn y 1960au. 06/02/1972 Seven Sisters BBC Cymru Wales

Lleoliad: Blaendulais, Castedd-nedd Port Talbot

CLIP Cymru: Adroddiad o Flaendulais ar effeithiau cau pyllau glo yn yr 1960au

Owen Jenkins reports on a march in Blaendulais by miners' wives in support of striking miners

Iaith: Saesneg

Owen Jenkins yn adrodd am orymdaith a drefnwyd gan wragedd y glowyr i gefnogi glowyr ar streic trwy dref Blaendulais, Castell-nedd. Cyfweliadau gyda Dennis Pugh a Mrs Merion Lloyd. 19/05/1984 Wales Today BBC Cymru Wales

Lleoliad: Blaendulais, Castell-nedd Port Talbot

CLIP Cymru: Owen Jenkins reports on a march in Blaendulais by miners' wives in support of striking miners.

Beti George yn adrodd am fywyd i deulu glöwr yn ystod y Streic ac yn cyfweld Mr a Mrs Roberts

Iaith: Cymraeg

Beti George yn adrodd am fywyd i deulu glöwr yn ystod y Streic ac yn cyfweld Mrs Hilda Roberts a Mr Roberts. Ffilm o wrthdaro rhwng yr heddlu a llinell biced tu allan Ngwaith Dur Port Talbot. 11/04/1984 Newyddion BBC Cymru Wales

Lleoliad: Cymoedd de Cymru a Port Talbot, Castell Nedd Port Talbot

CLIP Cymru: Beti George yn adrodd am fywyd i deulu glöwr yn ystod y Streic ac yn cyfweld Mr a Mrs Roberts

 

Adroddiad o lofa Cynheidre gyda gwrthdrawiad rhwng yr heddlu a llinell biced o lowyr ar streic

Iaith: Cymraeg

Adroddiad o lofa Cynheidre, Cwm Gwendraeth gyda gwrthdrawiad rhwng yr heddlu a llinell biced o lowyr ar streic wrth i fysiau ddod â glowyr i'w gwaith.  14.11/1984 Newyddion BBC Cymru Wales

Lleoliad: Glofa Cynheidre, Cwm Gwendraeth, Sir Gaerfyrddin

CLIP Cymru: Adroddiad o lofa Cynheidre gyda gwrthdrawiad rhwng yr heddlu a llinell biced o lowyr ar streic

 

Vaughan Roderick yn adrodd am rali fawr gan y TUC yng Nghaerdydd i gefnogi glowyr oedd ar streic

Language: Welsh

Vaughan Roderick reports on a TUC rally in Cardiff where 10,000 marched in support of striking miners with a speech by Arthur Sgargill, NUM President in Sophia Gardens. 28/04/1984 Newyddion BBC Cymru Wales

Location: Cardiff

CLIP Cymru: Vaughan Roderick yn adrodd am rali fawr gan y TUC yng Nghaerdydd i gefnogi glowyr oedd ar streic

 

 

Elfyn Thomas yn adrodd o Ysgol Gynradd y Gelli lle mae pryderon am gyflwr tomen pwll glo y Bwllfa

Iaith: Cymraeg

Elfyn Thomas yn adrodd o Ysgol Gynradd y Gelli, Cwm Rhondda lle mae gan rieni bryderon am gyflwr tomen pwll glo Bwllfa tu ôl i'r ysgol. 02/10/1986 Newyddion BBC Cymru Wales 

Lleoliad: Cwmdâr, Rhondda Cynon Taf

CLIP Cymru: Elfyn Thomas yn adrodd o Ysgol Gynradd y Gelli lle mae pryderon am gyflwr tomen pwll glo y Bwllfa

 

Adroddiad ar farn plant ysgol Aberdâr os bydd y Dyn yn y Lleuad yn cwrdd â gofodwyr Apollo 11

Iaith: Cymraeg

Adroddiad ar farn disgyblion ysgol gynradd Aberdâr ynghylch a fydd y Dyn yn y Lleuad yno i gwrdd â gofodwyr Apollo 11. 16/07/1965 Heddiw BBC Cymru Wales

Lleoliad: Aberdâr, Rhondda Cynon Taf

CLIP Cymru: Adroddiad ar farn plant ysgol Aberdâr os bydd y Dyn yn y Lleuad yn cwrdd â gofodwyr Apollo 11

Report on flights to West Berlin by Cambrian Airways during the cold war

Iaith: Saesneg

Adroddiad ar deithiau hedfan i Orllewin Berlin gan Cambrian Airways yn ystod y rhyfel oer, a thrwy ofod awyr Dwyrain yr Almaen comiwnyddol. Cyfweliad gyda'r peilot yn yr awyren. 21/12/1971 Wales Today BBC Cymru Wales

Lleoliad: Gorllewin Berlin, Yr Almaen

CLIP Cymru: Report on flights to West Berlin by Cambrian Airways

Glyn Owen reporting on Captain Vivian Hewitt's pioneering flight across the Irish Sea in 1912

Iaith: Saesneg

Glyn Owen yn adrodd ar daith arloesol Capten Vivian Hewitt ar draws Môr Iwerddon yn 1912. 30/06/1967 Wales Today BBC Cymru Wales 

Lleoliad: Penrhos, Ynys Môn

CLIP Cymru: Glyn Owen reporting on Captain Vivian Hewitt's pioneering flight across the Irish Sea in 1912

David Allen profiles Petty Officer Edgar Evans who died on the Antarctic expedition in 1912

Iaith: Saesneg

David Allen yn adrodd am fywyd y Swyddog Mân Edgar Evans o Rosili a fu farw ar y daith i'r Antarctig ym 1912, gyda Peter Scott yn cael ei gyfweld gan Brian Hoey.

Lleoliad: Rhosili, Bro Gwyr

CLIP Cymru: David Allen profiles Petty Officer Edgar Evans who died on the Antarctic expedition in 1912

 

Nick Palit reports on Cardiff's first Lesbian and Gay Mardi Gras

Iaith: Saesneg

Nick Palit yn adrodd ar Mardi Gras Lesbiaidd a Hoyw cyntaf Caerdydd a drefnwyd gan Bartneriaeth Diogelwch Cymunedol Caerdydd i ddathlu amrywiaeth a brwydro yn erbyn troseddau sy'n gysylltiedig â chasineb.

Lleoliad: Caerdydd

CLIP Cymru: Nick Palit reports on Cardiff's first Lesbian and Gay Mardi Gras

Rebecca Jones yn adrodd ar ddiwrnod cyntaf ar gyfer priodasau hoyw

Iaith: Cymraeg

Rebecca Jones yn adrodd ar ddiwrnod cyntaf priodasau hoyw. Ffilm o briodas Julie Thomas Anderson ac Adele Rees ynghyd â phriodas yn Wrecsam a chyfweliadau gydag Edith Morgan ac Elin Pierce

Lleoliad: Abertawe a Wrecsam

Cyflwynydd mewn siop yn delio gydag arian degol.

Iaith: Cymraeg

Cyflwynydd mewn siop yn ceisio gweithio'r arian newydd, ac yn delio ag arian degol. 02/11/1970 Heddiw BBC Cymru Wales 

Lleoliad: Cricieth, Gwynedd

CLIP Cymru: Cyflwynydd mewn siop yn delio gydag arian degol.

Animated advert promoting the start of BBC Cymru Wales

Iaith: Saesneg

Hysbyseb animeiddiedig yn hyrwyddo dechrau BBC Cymru Wales. 26/12/1968 Vincent Kane's 60s BBC Cymru Wales

CLIP Cymru: Animated advert promoting the start of BBC Cymru Wales

Rhaglen am ddarlledu radio cynnar yng Nghymru gyda chlip o'r gân "Nant y Mynydd"

Iaith: Cymraeg

Rhaglen am ddarlledu radio cynnar yng Nghymru gyda chlipiau cynnar o radio cynnar, ffermwr yn torri mawn, a ffermwr aredig gyda cheffylau gwedd (shire horses). 01/03/1967 Cymru'n Galw BBC Cymru Wales

Lleoliad: Llundain a Chaerdydd

CLIP Cymru: Rhaglen am ddarlledu radio cynnar yng Nghymru gyda chlip o'r gân "Nant y Mynydd"