Lansio Rhaglen Archif Gerddorol Gymreig Llyfrgell Genedlaethol Cymru
20.09.2017
Bydd y Llyfrgell Genedlaethol, mewn seremoni arbennig ddydd Gwener, 22 Medi, yng nghwmni noddwr y Llyfrgell a’r arbenigwraig cerddoriaeth gwerin Phyllis Kinney, yn lansio ei Rhaglen Archif Gerddorol Gymreig.
Yn ôl Rhodri Glyn Thomas, Llywydd y Llyfrgell:
“Wrth dderbyn archif bwysig Meredydd Evans a Phyllis Kinney yn ddiweddar fe’n hatgoffwyd o gyfoeth ein casgliadau cerddorol. Ein bwriad yw dwyn amlygrwydd i bwysigrwydd ac arwyddocad y casgliadau, hyrwyddo ymchwil a hwyluso mynediad cyhoeddus atynt”.
Yn ôl Nia Mai Daniel, Rheolwr newydd y Rhaglen:
“Yma yn y Llyfrgell Genedlaethol y ceir y casgliad helaethaf o gerddoriaeth Cymru, yn llyfrau, archifau a CD's, o'r clasurol i ganu pop a chanu gwerin, a fy mraint i yn ystod y tair blynedd nesaf yw datblygu’r casgliad a sicrhau bod mwy a mwy o bobl nid yn unig yn dod i wybod amdano ond hefyd yn cydnabod ei bwysigrwydd a’i werth Mae gennym yma gasgliad nad oes mo’i debyg yn unman arall”.
Meddai Pedr ap Llwyd, Cyfarwyddwr Casgliadau a Rhaglenni Cyhoeddus y Llyfrgell:
“Rydym yn ddiolchgar i Ymddiriedolwyr y Llyfrgell am fuddsoddi fel hyn yn archif gerddorol y Llyfrgell sy’n rhoi cyfle rhagorol i ni gatalogio a rhoi mynediad at archif a ffrwyth ymchwil sydd o bwysigrwydd rhyngwladol. Mae’r buddsoddiad yma – o gronfa breifat y Llyfrgell – yn dangos ymrwymiad yr Ymddiriedolwyr i ddatblygu casgliadau’r Llyfrgell a’n hymrwymiad fel Llyfrgell i ymchwil gerddorol”.
Gwybodaeth Ychwanegol
Mae Llyfrgell Genedlaethol Cymru nid yn unng yn gartref diogel i gerddoriaeth ysgrifenedig gynharaf a erys o Gymru, ond hefyd yn gasglwr cyfansoddiadau a pherfformiadau diweddaraf gan ein cerddorion cyfoes. Mae'n adnodd sydd yn tyfu'n gyson; ychwanegir deunydd yn rheolaidd at ein casgliadau cerddorol. Mae'r Llyfrgell yn cynnwys gweithiau gan gyfansoddwyr Cymreig clasurol a ddaeth i fri rhyngwladol fel Grace Williams, Daniel Jones, Alun Hoddinott a William Mathias.
Bydd Phyllis Kinney ynghyd â’i merch Eluned yn bresennol yn y lansiad Dydd Gwener a bydd Nia Mai Daniel (Rheolwr Rhaglen yr Archif Gerddorol Gymreig ) a Maredudd ap Huw (Llyfrgellydd Llawysgrifau) yn rhoi cyflwyniad i'r Bwrdd am y casgliadau cerddorol sydd yma a'r cynlluniau ar gyfer y dyfodol. Yn ystod y dathliad dangosir fideo o Cerys Matthews yn rhoi cefnogaeth frwd i'r Archif Gerddorol Gymreig yn ystod ei hymweliad diweddar â'r Llyfrgell. Bydd aelodau o Gôr y Gen (staff Llyfrgell Genedlaethol Cymru) hefyd yn cyfrannu at y lansiad trwy ganu detholiad o ganeuon gwerin.
Mae'r Llyfrgell yn ymfalchïo yn arbennig fod archif Meredydd Evans a Phyllis Kinney, sy'n cynnwys gwaith ymchwil oes i gerddoriaeth draddodiadol, wedi dod i'r Llyfrgell ac yn ddiolchgar i'r teulu am eu haelioni yn rhoi'r casgliad i ofal y Llyfrgell. Blaenoriaeth y Rhaglen hon fydd rhoi mynediad at yr adnodd newydd yma i bawb sydd am ddarganfod mwy am ganu gwerin, a chreu mynediad ato ar-lein mewn ffurf ddigidol. Mae archif Merêd a Phyllis yn adlewyrchu eu gwybodaeth eang am ganu traddodiadol ac yn arwain at astudiaethau pellach i gasgliadau eraill y Llyfrgell megis casgliadau J Lloyd Williams (un o sylfaenwyr Cymdeithas Alawon Gwerin Cymru) a Maria Jane Williams yr arloesydd cofnodi caneuon gwerin.
Bydd arddangosfa o gasgliad Merêd a Phyllis ac archifau cerddorol eraill i'w weld dros y penwythnos i gyd-fynd â chynhadledd flynyddol Cymdeithas Alawon Gwerin Cymru a gynhelir yn y Drwm Ddydd Sadwrn.
Gwybodaeth Bellach
Elin-Hâf 01970 632471 neu post@llgc.org.uk
Dolenni Defnyddiol
- Yr Archif Gerddorol Gymreig
- Cerddoriaeth Traddodiadol Cymru
- Fideo Cerys Matthews
- Archif Genedlaethol Sgrin a Sain Cymru